Po co szko³om ewaluacja?

Obecnie placówki edukacyjne staj± w obliczu wymagañ nieznanych jeszcze kilka dekad temu. Dawniej „jako¶æ edukacji” nie wi±za³a siê z wielkimi wyzwaniami. Oznacza³a: nauczyæ czytaæ i pisaæ oraz ¿eby 10 proc. absolwentów dosta³o siê na studia. Dzi¶ szko³y musz± dostosowywaæ ofertê do nowych wymagañ stawianych przez rynek pracy, reagowaæ na zjawiska takie, jak globalizacja, rewolucja technologiczna, kryzys gospodarczy czy gwa³towny rozwój. Czêsto odgrywaj± rolê o¶rodków edukacji dla doros³ych, miejsc aktywno¶ci sportowej, rekreacji itp. Szko³y i pracuj±cy w nich nauczyciele potrzebuj± wsparcia w realizacji tej poszerzonej oferty. Ewaluacja zewnêtrzna ma byæ w³a¶nie takim narzêdziem wsparcia, umo¿liwiaj±cym szko³om efektywny rozwój organizacyjny. Ma inspirowaæ do wprowadzania zmian i nowatorskich rozwi±zañ. Ma s³u¿yæ tak¿e rodzicom i uczniom w zdobywaniu informacji o placówkach o¶wiatowych, ale tak¿e zachêcaæ ich do wiêkszego anga¿owania siê w ¿ycie szko³y, umo¿liwiaæ im realny wp³yw na jej dzia³alno¶æ.
Jest narzêdziem demokratycznym: przy opracowaniu raportu z ewaluacji wizytatorzy bior± pod uwagê g³os dyrektora i nauczycieli, ale tak¿e uczniów, rodziców, przedstawicieli spo³eczno¶ci lokalnej i instytucji wspó³pracuj±cych ze szko³±. Raporty z ewaluacji wszystkich placówek, zamieszczane w internecie, dostêpne s± dla ka¿dego, co umo¿liwia m.in. porównanie, jak z danym problemem nauczyciele radz± sobie w ró¿nych szko³ach. W pierwszych miesi±cach obowi±zywania nowego systemu nadzoru pedagogicznego ewaluacji poddawane by³y tylko te placówki, które same zg³osi³y siê do badania. Niemniej, nawet bior±c pod uwagê ten fakt, reakcja ¶rodowiska jest bardzo pozytywna. Jedynie 0,9 proc. badanych dyrektorów i nauczycieli (którzy przeszli proces ewaluacji) odpowiedzia³o, ¿e ewaluacja jest bezu¿yteczna. Ponad 80 proc. nauczycieli i dyrektorów zapytanych o sens ewaluacji stwierdzi³o, ¿e to forma nadzoru pedagogicznego wspomagaj±ca rozwój szkó³ i innych placówek pedagogicznych. Wymaga jeszcze udoskonalenia, ale ma sens i stanowi wsparcie dla pracy szko³y.